အကုသုိလ္ ကုိ နယ္ေလးပါး ႏွင့္ပုိင္းျခားျခင္း

ဓမၼဓရ––ဤ နယ္ေလးပါး ကုိၾကားနာလုိက္ရေတာ့ တပည့္ေတာ္ မသိဘူးတဲ့ အသိထူးေတြ အမ်ားႀကီး ရလုိက္ပါတယ္ ဘုရား။ အဟုတ္ထင္ၿပီး ေလးပင္ေနေသာ စိတ္လည္း ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ျဖစ္သြားပါတယ္။ တပည့္ေတာ္ဟာ အဝိဇၨာမာနပညတ္ နယ္မွာ ပင္ အဟုတ္ထင္ၿပီး တရားေတာထဲ မ်က္စိလည္ခဲ့ပါတယ္။ ယခုလုိ ၾကားနာ လုိက္ရေတာ့ ေမွာက္ထားတ့ဲ အုိးလွန္ျပလုိက္သလုိ မုိက္ေမွာင္ေနေသာ ေနရာမီးထြန္းျပလုိက္သလုိ စိတ္ထဲမွာ ရွင္းလင္းေပါ့ပါးသြားပါတယ္။ ပုိၿပီးရွင္းလင္း သေဘာေပါက္ရန္ အကုသုိလ္ ကုိနယ္ေလးပါးႏွင့္ ပုိင္းျခားေဟာၾကားေတာ္မူပါဘုရား။

ဦးဝိဇယ—--အမွန္တရားကုိ လုိလုိခ်င္ခ်င္ ေဆာင္ထားခ်င္တဲ့ အရွင္ဘုရားလုိ ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးကုိ တရား ေဆြးေႏြး ေပးရတာ တပည့္ေတာ္ရဲ႔ စိတ္ထဲမွာ အရေတာ္တယ္။ ကံေကာင္းတယ္ဟု ယူဆပါတယ္ဘုရား။အရွင္ဘုရား အတြက္လည္း အက်ဳိးရွိတယ္။တပည့္ေတာ္အတြက္လည္း အက်ဳိးရွိတယ္၊မဂၤလာရွိပါတယ္။ ဘုရားသာသနာကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ လက္တြဲၿပီး ျပဳၾကတာေပါ့ ဘုရား။

အကုသုိလ္ တရားကုိ နယ္ေလးပါးခြဲျခားပုံ ဆက္လက္နာၾကားၾကည့္ ပါဘုရား။ အကုသုိလ္ တရား ဟုၾကားလုိက္လွ်င္ (ဆုိးတယ္)ဟု အထင္အထည္ စိတ္မွာေပၚလာေသာ ပုဂၢဳိလ္ ကတစ္စု၊ (ေကာင္းတယ္) ဟု အထင္အထည္ စိတ္မွာေပၚလာေသာ ပုဂၢဳိလ္က တစ္စု ၊(ဘာမွန္းမသိဘူး) ဟု အထင္အထည္ စိတ္မွာ ေပၚလာ ေသာ ပုဂၢဳိလ္က တစ္စု အားျဖင့္ သတၱဝါေတြကုိ စုလုိက္ရင္ (၃) စုပဲရပါတယ္။စိတ္ထဲမွာ ေပၚလာေသာ ထုိ အထင္အထည္ ေတြဟာ အဝိဇၨာမာနပညတ္နယ္ ျဖစ္ပါတယ္။

(စြဲလန္းျခင္း၊ဆင္းရဲျခင္း) ဟူေသာ အမွတ္အသား လကၡဏာ စိတ္မွာေတြ႔ၿပီး အစဥ္ သႏၱန္ အျဖစ္စိတ္မွာ အထင္အထည္ ေပၚလာျခင္းသည္ အဝိဇၨာမာနပညတ္နယ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ထုိအထင္အထည္ (၂)မ်ဳိးအနက္ (အဟုတ္ရွိ၊ အမွန္ရွိ) ဟု အဟုတ္ထင္ျခင္းကုိ အဝိဇၨာ ဟုေခၚပါတယ္။(အဟုတ္အမွန္မရွိ၊ အထင္အထည္မွ်သာ ရွိတယ္) ဟု အမွန္အတုိင္းသိျမင္ျခင္းကုိ (ဝိဇၨာဉာဏ္) ဟုေခၚပါတယ္။

တစ္စကၠန္႔ဟူေသာ ဘဝကုိ ကုေဋ တစ္သိန္းစိတ္ၿပီး ထုိတစ္ခုေသာ ကုသုိလ္စိတ္၏ ျဖစ္ပ်က္ျခင္းမွ် သေဘာသည္ (သေဘာနယ္)ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိဘာမွ မဟုတ္ေသာ ျဖစ္ပ်က္ျခင္းသေဘာ၏ အေယာနိေသာမနသိကာရ အေၾကာင္း မပါပဲ ျဖစ္မရ ေသာေၾကာင့္  ကုိယ္ပုိင္ အႏွစ္သာရ မ်ား ကာလသုံးပါး လုံးတြင္ မပါဝင္ေသာ မူလပ်က္သေဘာသည္ (သုညနယ္)ျဖစ္ပါတယ္။

ထုိသေဘာနယ္ မွာရွိေသာ ျဖစ္-ပ်က္ သေဘာကုိ (ကုိယ္ပုိင္ အႏွစ္သာရ ရွိတယ္ ) ဟု အဟုတ္ထင္ျခင္း ကုိ အဝိဇၨာ လုိ႔ေခၚပါတယ္။ သေဘာနယ္မွာ ရွိေသာ ျဖစ္-ပ်က္ သေဘာကုိ မူလပ်က္ သေဘာဟု မူလပ်က္သေဘာ တစ္ခုႏွင့္ သိျမင္ျခင္းကုိ (ဝိဇၨာဉာဏ္) ဟုေခၚပါတယ္။

ကုသုိလ္တရား တစ္ခုကုိ ပညတ္(၂)မ်ဳိး နယ္က မရွိေသာေၾကာင့္ ထင္ရုံမွ်ျဖစ္၍ ဘာမွ မဟုတ္ျခင္း သေဘာႏွင့္ သုညနယ္က အထည္မရွိ ဉာဏ္ျဖင့္ သိလုိ႔သာ ရေသာေၾကာင့္ ဘာမွမဟုတ္ ျခင္းဟု သိျမင္ျခင္းသည္ ဝိဇၨာဉာဏ္ ျဖစ္ၿပီး အဟုတ္ ထင္ျခင္းကုိ (အဝိဇၨာ)လုိ႔ ေခၚပါတယ္ ဘုရား။